Συστήματα προστασίας - αυτοματοποίησης στο μετρό της Αθήνας.
To ATP,
Automatic Train Protection ουσιαστικά προσφέρει 1ου επιπέδου προστασία απέναντι σε λάθη του μηχανοδηγού. Ουσιαστικά δεν επειτρέπει στο τρένο να υπερβεί την επιτρεπόμενη ταχύτητα, όπως και να παραβιάσει τη σηματοδότηση. Η Ε.Ε επιβάλει την χρήση ΑΤΡ σε όλες τις σιδηροδρομικές γραμμές με όριο ταχύτητας άνω των 160km/h.
(Η σηματοδότηση του ΟΣΕ είναι ο βασικός λόγος που τραίνα με όριο τα 200km/h, πάνω σε γραμμές για 200-250km/h έχουν υπηρεσιακή ταχύτητα τα 160km/h)
Πρακτικά μιλώντας το ATP ελέγχει την ταχύτητα του τρένου και αν αυτή υπερβεί την επιτρεπόμενη εκπέμπει αρχικά ένα ηχητικό σήμα στην καμπίνα μηχανοδήγησης και αν ο μηχανοδηγός δεν αντιδράσει σε αυτό, ακινητοποιεί το τρένο. Το ίδιο γίνεται και στην περίπτωση που το τρένο περάσει από κόκκινο σηματοδότη. Όπως γίνεται κατανοητό το μετρό της Αθήνας (γραμμές 2 και 3) είναι εξοπλισμένες με σύστημα ΑΤΡ το οποίο επιτρέπει χρονοαποστάσεις μετραξύ των συρμών ακόμα και κάτω των 2'. Το σύστημα είναι το Siemens LZB 700 και είναι συμβατό με τη γραμμή 1. (όσοι λένε πως οι συρμοί του μετρό δεν μπορούν να κινηθούν στη γραμμή 1 και το αντίθετο, λένε ανακρίβιες)
Το ΑΤΟ,
Automatic Train Operation αποτελεί ότι πιο καινοτόμο υπάρχει στην αυτοματοποίηση. Υπάρχουν 5 βαθμίδες αυτοματοποίησης (Grade 0 to Grade 4) με πιο ενδιαφέρουσες στην περίπτωσή μας τις βαθμίδες 2 και 4.
Στη βαθμίδα 2 το τραίνο δεν έχει μηχανοδηγό, αλλά συνοδό ο οποίος αναλαμβάνει μόνο το ανοιγμα και κλείσιμο των θυρών καθώς και την οδήγηση του συρμού (ο οποίος έχει κανονικά χειριστήρια) σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Οι 14 συρμοί DC 2ης γενιάς του μετρό της Αθήνας και οι 17 συρμοί 3ης γενιάς είναι εξοπλισμένοι με το ΑΤΟ 2ου επιπέδου. Αυτό σημαίνει πως έαν το επιθυμεί το ΚΕΛ (Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας) του μετρό αυτοί οι συρμοί μπορούν να λειτουργήσουν αυτόματα.
Η 4η βαθμίδα είναι η driveless operation όπου μέσα στο τραίνο δεν υπάρχει κανένας συνοδός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα γραμμής ΑΤΟ 4ου επιπέδου είναι η Victoria Line του Λονδίνου ή η Line 1 στο Παρίσι όπου μπαίνεις στο τραίνο και μπορείς να δεις από το μπροστινό παράθυρο σαν να είσαι οδηγός. (εικόνα πάνω). Η 4η βαθμίδα ΑΤΟ πρόκειται να εγκατασταθεί στο μετρό της Θεσσαλονίκης (
) και στη γραμμή 4 το μετρό της Αθήνας.
To μεγάλο ερώτημα είναι αν οι συρμοί της γραμμής 4 θα μπορούν να κινηθούν στις γραμμές 2 και 3. Η απάντηση υπάρχει παραπάνω. Αφού τα 2ης και 3ης γενιάς τραίνα μπορούν να κινηθούν, το ίδιο ισχύει και για τα "4ης".