Αξιολόγηση Θέματος:
  • 0 Ψήφοι - 0 Μέσος Όρος
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Ιστορική Εξέλιξη Λεωφορειακών Γραμμών Αττικής
#8
035: ΑΝΩ ΚΥΨΕΛΗ-ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ-ΤΑΥΡΟΣ

Ιδρύθηκε ως διακεντρικό το 2000 με ονομασία 035: Άνω Κυψέλη-Πετράλωνα, με αφετηρία και τέρμα εκεί που είναι και σήμερα και με περίπου την ίδια διαδρομή. Οι γραμμές που συνενώθηκαν για τη δημιουργία του ήταν οι 035: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη-Κερκύρας και 850: Αθήνα-Κάτω Πετράλωνα, δύο γραμμές με μεγάλη ιστορία, που ξεκινά όπως στις περισσότερες περιπτώσεις στη δεκαετία του ’30. Τότε πρωτοϊδρύεται η γραμμή 44: Ομόνοια-Κάτω Πετράλωνα, με αφετηρία στη συμβολή των οδών Πειραιώς και Μενάνδρου, διαδρομή μέσω Πειραιώς, Ηρακλειδών, Κειριάδων, Μαραθώνος και τέρμα στη συμβολή της τελευταίας με την οδό Χρυσ.Σμύρνης. (η Χαμοστέρνας φυσικά δεν υπάρχει ακόμα) Η γραμμή 44 ακολουθεί την όδευση μέσω Πειραιώς (και όχι Αθηνάς-Ερμού) ως συντομότερη, αφού και οι δύο «εναλλακτικές» αποτελούν χαράξεις των τραμ της ΗΕΜ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. (από την Πειραιώς διέρχεται το τραμ 4: Ομόνοια-Ρουφ/βλέπε Κεφάλαιο 815 και από τις Ερμού/Αθηνάς τα τραμ 9: Ομόνοια-Πετράλωνα/βλέπε Κεφάλαιο 227 και 10: Ιπποκράτους-Βοτανικός) Παρ’ όλο που το τέρμα του 44 ήταν εξαρχής (και συνέχισε να είναι) εντός των Διοικητικών Ορίων του Δήμου Ταύρου (τότε ονομαζόταν «Νέα Σφαγεία»), το «Ταύρος» μπήκε στην ονομασία πολύ αργότερα.

Κατά τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της, η γραμμή δε σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Από τη μία πλευρά είχε το τραμ 4 της ΗΕΜ επί της Πειραιώς και από την άλλη τους ΕΗΣ και το σταθμό των Πετραλώνων στα 50 μέτρα από τη χάραξή του. Δυο γεγονότα που όχι μόνο του στερούσαν επιβάτες, αλλά και το ανάγκαζαν να κυκλοφορεί με πολύ μικρό αριθμό οχημάτων, λόγω των «Συμβατικών Δεσμεύσεων.» Επίσης υπήρχε και η σχεδόν παράλληλη γραμμή των ιδιωτών 31: Ομόνοια-Νέα Σφαγεία, (πρόγονος του σημερινού 815/βλέπε σχετικό Κεφάλαιο) που συνέχιζε ευθεία στην Πειραιώς, έστριβε δεξιά στην οδό Μακεδονίας όπου και τερμάτιζε, εξυπηρετώντας έτσι κεντροβαρικά τον Ταύρο και αφήνοντας το 44 σχεδόν χωρίς επιβατικό έργο. Έτσι, όταν γίνεται η επαναρίθμηση του 1940, οι δύο γραμμές συνενώνονται σε μία, με νέο αριθμό και ονομασία 71: Δημαρχείο-Κάτω Πετράλωνα-Ν.Σφαγεία. Η νέα αυτή γραμμή έκανε κανονικά τη διαδρομή του πρώην 44 μέχρι το «Τέρμα Κάτω Πετραλώνων» και από εκεί έστριβε δεξιά στη Χρυσ.Σμύρνης, ευθεία στην Επταλόφου, δεξιά στην Πειραιώς και αριστερά στη Μακεδονίας, τερματίζοντας στο Παλαιό Τέρμα του 31.

Και η νέα όμως αυτή διαμόρφωση είχε τα προβλήματά της. Οι κάτοικοι του Ταύρου άρχισαν να διαμαρτύρονται για τη «δαιδαλώδη διαδρομή» της νέας γραμμής, σε σχέση με την παλιά 31: Ομόνοια-Νέα Σφαγεία, που πήγαινε κατευθείαν από Πειραιώς, ενώ με τη συνένωση επιρρεάστηκαν αρνητικά και οι συχνότητες της γραμμής. Τελικά, λίγο μετά την Κατοχή, οι δύο γραμμές ξαναχωρίστηκαν και τον αριθμό 71 κράτησε το τμήμα Ν.Σφαγείων, ως η βασική γραμμή, ενώ η γραμμή Κάτω Πετραλώνων πήρε τον αμέσως επόμενο αριθμό, το 72. Έτσι δημιουργήθηκαν τα 71: Ομόνοια-Ν.Σφαγεία Ταύρου (πρώτη φορά που αναφέρεται το «Ταύρος» στην ονομασία) και 72: Δημαρχείο-Κάτω Πετράλωνα-Ταύρος. Παρ’ όλα αυτά, το νέο 72 διατήρησε τμήμα της παλιάς «συνδετικής» διαδρομής του, αφού δεν επέστρεψε στο παλαιό του τέρμα στην οδό Μαραθώνος, αλλά άρχισε να τερματίζει στη συμβολή των οδών Χρυσ.Σμύρνης και Επταλόφου. Τελικά και με την αλματώδη οικιστική ανάπτυξη των Πετραλώνων και του Ταύρου μετά τον Πόλεμο, η επιβατική κίνηση της 72 πολλαπλασιάζεται, με αποτέλεσμα η γραμμή να υπάρχει μέχρι και σήμερα…

Το 1960 και με την κατάργηση των τραμ και των λεωφορείων της ΗΕΜ, οι περιορισμοί που ίσχυαν για τα λεωφορεία που διέρχονταν από την Πειραιώς, την Ερμού και την Αθηνάς παύουν να υφίστανται. Δύο από τις τρεις τελευταίες γραμμές τραμ που λειτουργούν στην Αθήνα είναι το 4: Ομόνοια-Ρουφ, που όπως είδαμε διέρχεται από την Πειραιώς και το 9: Ομόνοια-Πετράλωνα, που διέρχεται από Αθηνάς, Ερμού και Πλ.Θησείου. (βλέπε Κεφάλαια 227 και 731) Για να καλυφθεί η «έλλειψη» συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης μετά την κατάργηση των γραμμών αυτών, ιδρύεται η ΑΣΠΑ, η πρώτη κρατική λεωφορειακή επιχείρηση, που με την ίδρυσή της ξεκινά τις ενέργειες για την προμήθεια των οχημάτων που θα χρειαστούν για την κάλυψη των κατηργημένων τραμ. Μέχρι όμως να έρθουν τα οχήματα αυτά και για να εξυπηρετηθεί το μεγάλο πλήθος επιβατών επί της Αθηνάς και της Ερμού, αποφασίζεται το 72: Δημαρχείο-Κάτω Πετράλωνα-Ταύρος να διέλθει μέσω των οδών Αθηνάς, Ερμού, Πειραιώς, Ηρακλειδών κτλ. Η νέα του αφετηρία τίθεται στην οδό Ευμολπιδών με μέτωπο προς την Αθηνάς, ενώ στην επιστροφή αναστρέφει μέσω των οδών Κρατίνου και Κλεισθένους. Παρ’ όλο που και η Πειραιώς μένει χωρίς το τραμ 4, οι διερχόμενες γραμμές από εκεί είναι τόσες πολλές, που καλύπτουν επαρκώς το κενό, ακόμα και μετά τη μεταφορά του 72 στην Αθηνάς. Ενώ στην Αθηνάς μέχρι πρότινος, η μόνη γραμμή ήταν αυτή του τραμ 9 και των μειωμένων (λόγω των συμβατικών δεσμεύσεων) λεωφορείων που κάλυπταν την ίδια διαδρομή.

Τελικά, λίγα χρόνια αργότερα τα οχήματα της ΑΣΠΑ παραλαμβάνονται, αλλά «μοιράζονται» ισότιμα σε όλες τις γραμμές, κάτι που δε βελτιώνει σημαντικά την κατάσταση στην Αθηνάς συγκεκριμένα. Έτσι αποφασίζεται το 72, του οποίου η επιβατική κίνηση έχει αυξηθεί κατακόρυφα, να συνεχίσει να διέρχεται από Αθηνάς και Ερμού και να πυκνώσει μάλιστα. Λίγα χρόνια και μετά τη μονοδρόμηση των οδών Κειριάδων και Χρυσ.Σμύρνης (από Μαραθώνος έως Αγ.Σοφίας) στα Κάτω Πετράλωνα, η διαδρομή από την Ηρακλειδών και κάτω διαμορφώνεται όπως σήμερα. (αλλά ακόμα με τέρμα στη γωνία Επταλόφου και Χρυσ.Σμύρνης) Στο σημερινό του τέρμα φτάνει στα μέσα της δεκαετίας του ’70 (μέσω της σημερινής διαδρομής), ενώ και η αφετηρία μετατίθεται στην κάθοδο της οδού Αθηνάς, (σημερινή στάση «Δημαρχείο») με τα λεωφορεία να αναστρέφουν στον κύκλο της Πλατ.Ομονοίας. Το 1981 και με τη νέο σύστημα αρίθμησης της ΕΑΣ, το 72: Δημαρχείο-Κάτω Πετράλωνα-Ταύρος μετονομάζεται σε 850: Αθήνα-Κάτω Πετράλωνα, (το «Ταύρος» αποκόπηκε από την ονομασία, για να χωράει στις στενές προμετωπίδες των Ikarus) χωρίς κάποια αλλαγή διαδρομής.

Το 1992 και στα πλαίσια των εργασιών για την κατασκευή της γραμμής 3 του Αττικού Μετρό, η οδός Ερμού (από Πειραιώς μέχρι Ασωμάτων) ανασκάπτεται πλήρως. Η αρχική χάραξη της γραμμής 3 στα χαρτιά ήταν Κεραμεικός-Εθνική Άμυνα με διέλευση κάτω από την Ερμού σε όλο της το μήκος και τον τερματικό σταθμό «Κεραμεικός» στη συμβολή της Ιεράς Οδού με την Πειραιώς. Παρ’ όλα αυτά, επειδή και στην ανασκαφή του σταθμού και στην Ερμού βρήκαν αρχαία, (Τι περίεργο! Big Grin ) τα σκεπάσαν όπως-όπως, έκαναν το Μοναστηράκι τερματικό και ξεκινήσαν ξανα-μανά μελέτες για νέα χάραξη και νέα τοποθέτηση του σταθμού. Τελικά αποφάσισαν να τον κατασκευάσουν στο Γκάζι, αλλά για άγνωστους λόγους (βαρεμάρα;; ) κράτησαν το όνομα «Κεραμεικός» παραπληροφορώντας τον κόσμο εδώ και εφτά χρόνια! Big Grin Με την έναρξη λοιπόν των εργασιών στην Ερμου το 1992, το 850 ξεκινά να διέρχεται στην κάθοδο μέσω της Πλ.Θησείου (δεν είχε πεζοδρομηθεί ακόμα) και των οδών Η.Πουλοπούλου, Δημοφώντος, Ηρακλειδών, Κειριάδων κτλ. και στην άνοδο από τις οδούς Ηρακλειδών, Νηλέως, Αποστ.Παύλου και Πλ.Θησείου, διαδρομή που τότε έκανε και το 731. (σημερινό 227/βλέπε σχετικά Κέφάλαια)

Το 2000 και πριν το πέρας των εργασιών στην Ερμού, το 850: Αθήνα-Κάτω Πετράλωνα συνδέεται με το 035: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη-Κερκύρας στο διακεντρικό 035: Άνω Κυψέλη-Πετράλωνα. Η γραμμή της Άνω Κυψέλης/Κερκύρας ιδρύθηκε το 1969 ως 2Γ: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη (Κερκύρας) με αφετηρία επί της οδού Βερανζέρου στην Πλατ.Λαυρίου, (μαζί με το 2Α/βλέπε Κεφάλαιο 022) τέρμα επί της οδού Κερκύρας, (σημερινή στάση «Παλ.Τέρμα») διαδρομή μέσω Γ΄ Σεπτεμβρίου, Ηπείρου, Βασ.Ηρακλείου, Μπουμπουλίνας, Λεωφ.Αλεξάνδρας, Μουστοξύδη, Ευελπίδων, Λευκάδος και Κερκύρας στην άνοδο και μέσω Κερκύρας, Λευκάδος, Ευελπίδων, Μουστοξύδη, Λεωφ.Αλεξάνδρας, Σπ.Τρικούπη, Κάνιγγος και Βερανζέρου στην κάθοδο. Θεωρείται ως Γ΄ «κλάδος» της λεωφορειακής γραμμής 2: Ομόνοια-Κυψέλη, που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1930 μαζί με το τραμ 2: Ομόνοια-Κυψέλη της ΗΕΜ, κυκλοφορώντας παράλληλα μ’ αυτό με μειωμένα δρομολόγια, λόγω των «συμβατικών δεσμεύσεων.» Δύο χρόνια μετά και στα πλαίσια μιας προσπάθειας απομάκρυνσης των αφετηριών από την Ομόνοια, το τραμ 2 συνδέεται με το τραμ 7 των Αμπελοκήπων στο διακεντρικό 2/7: Κυψέλη-Αμπελόκηποι, ενώ η αφετηρία της «παράλληλης» λεωφορειακής γραμμής 2: Ομόνοια-Κυψέλη μετατίθεται επί της οδού Βερανζέρου, στην Πλατ.Λαυρίου.

Το 1951 ορισμένα οχήματα της 2: Ομόνοια-Κυψέλη των ιδιωτών, επεκτείνονται στον Αγ.Αλέξανδρο ως 2Α: Ομόνοια-Νέα Κυψέλη. (σημερινό 022/βλέπε σχετικό κεφάλαιο) Ένα χρόνο μετά, δημιουργείται και νέα «επέκταση» επί της οδού Κρίσσης, με την ονομασία 2Β: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη. (σημερινά 2/4) Το συγκρότημα αυτών των τριών γραμμών λειτούργησε με αφετηρία την Πλατ.Λαυρίου μέχρι το 1969, (εκτός από ένα σύντομο χρονικό διάστημα που «συνδέθηκαν» με τη λεωφορειακή 12 του Παγκρατίου) όταν δημιουργείται και ο «τρίτος κλάδος,» το 2Γ: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη, (Κερκύρας) που όμως δεν έχει διέλευση από την Κυψέλης όπως τα υπόλοιπα κι έχει ξεχωριστή δρομολόγηση. Λίγα χρόνια μετά, το 2Β: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη συνδέεται με τις λεωφορειακές γραμμές Α: Ομόνοια-Βεΐκου και Β: Ομόνοια-Φιλοπάππου, δημιουργώντας τα διακεντρικά 2Β/Α: Άνω Κυψέλη-Βεΐκου και 2Β/Β: Άνω Κυψέλη-Φιλοπάππου, (βλέπε Κεφάλαιο 15) ενώ παράλληλα καταργούνται τα δρομολόγια που τερμάτιζαν στην Πλατ.Κυψέλης, δηλαδή η γραμμή 2, με τα οχήματα να απορροφώνται από τις 2Α, 2Β/Α και 2Β/Β. Έτσι στην αφετηρία στη Βερανζέρου παραμένουν μόνο οι γραμμές 2Α και 2Γ.

Την ίδια περίπου περίοδο, μονοδρομείται η οδός Μουστοξύδη από τη Λ.Αλεξάνδρας μέχρι τη Βαλτινών και το 2Γ ξεκινά να διέρχεται στην κάθοδο μέσω Αρμ.Βραΐλα. Παράλληλα, ορισμένα από τα οχήματα της 2Γ επεκτείνονται μέχρι το τέρμα της οδού Δοϊράνης, για να καλύψουν το κενό της κατάργησης του «κλάδου Δοϊράνης» της γραμμής 52/39: Πολύγωνο-Καισαριανή. (σημερινό 224/βλέπε σχετικό Κεφάλαιο) Η γραμμή αυτή διατηρεί τον αριθμό 2Γ, αφού είναι απλά ορισμένα δρομολόγια την ημέρα, που αντί να στρίβουν αριστερά στην Ευελπίδων, στρίβουν δεξιά, αριστερά στο Πάρκο Ευελπίδων και δεξιά στη Δοϊράνης την οποία και διατρέχουν μέχρι το τέρμα της στο Λόφο Πατατσού, στη συμβολή των οδών Δοϊράνης, Δράκου, Μούσκου και Γιάλουρου. Η ονομασία της γραμμής είναι 2Γ: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη-Δοϊράνης. Το 1981 και με το νέο σύστημα αρίθμηση της ΕΑΣ, η 2Γ: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη-Κερκύρας μετονομάζεται σε 035: Άνω Κυψέλη-Κερκύρας και η 2Γ: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη-Δοϊράνης σε 036: Άνω Κυψέλη-Δοϊράνης. Λόγω όμως της δυσκολίας διέλευσης των νεοφερμένων Ikarus από τη Δοϊράνης, λόγω στενότητας και μεγάλης κλίσης, η 036 καταργείται σχεδόν αμέσως και τα οχήματα της περνούν στην «αδερφή γραμμή» 035.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, οι οδοί Κερκύρας και Λευκάδος μονοδρομούνται, το τέρμα του 035 μεταφέρεται στην οδό Καυκάσου (εκεί που είναι σήμερα η αφετηρία του) και η διέλευση στην κάθοδο μέσω Κάνιγγος αντικαθίσταται με διέλευση μέσω Πατησίων, (λόγω απομάκρυνσης των αφετηριών από την Πλατ.Κάνιγγος, γιατί τα 035/036/038 είχαν «άτυπη» αφετηρία εκεί καθώς η πλειονότητα του κόσμου επιβιβαζόταν στην τελευταία στάση της καθόδου, στην Κάνιγγος) με αποτέλεσμα η διαδρομή να γίνει όπως και σήμερα. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 η ονομασία θα αλλάξει σε 035: Ομόνοια-Άνω Κυψέλη-Κερκύρας, καθώς η επιλογή του απλού «Άνω Κυψέλη-Κερκύρας» (που έγινε και πάλι για να χωρά στις στενές προμετωπίδες των Ikarus) αποδείχτηκε παραπλανητική για τους μη γνωρίζοντες. Η γραμμή παραμένει ίδια μέχρι το 2000, όταν όπως είδαμε συνδέεται με το 850: Αθήνα-Κάτω Πετράλωνα στο διακεντρικό 035: Άνω Κυψέλη-Πετράλωνα, με συνδετική διαδρομή μέσω Πατησίων, Πανεπιστημίου, Πλ.Ομονοίας (ήταν ακόμα κυκλική) και Αθηνάς στην κάθοδο και μέσω Αθηνάς, Πλ.Ομονοίας και Γ΄ Σεπτεμβρίου στην άνοδο.

Τον Ιούλιο του 2001 ξεκινούν οι εργασίες για τη μετατροπή της Αποστ.Παύλου σε πεζόδρομο, ενώ παράλληλα δίδεται ξανά στην κυκλοφορία η οδός Ερμού, από την Πλ.Αγ.Ασωμάτων έως την Πειραιώς. Τότε, το 035 ξεκινά να διέρχεται στην κάθοδο μέσω Ερμού, Πειραιώς, Ηρακλειδών, Κειριάδων κτλ. ενώ στην άνοδο μέσω Κειριάδων, Ηρακλειδών, Πλατ.Αφαίας, Νηλέως, Ακταίου, Η.Πουλοπούλου, Δημοφώντος, Ηρακλειδών, Πλατ.Αφαίας, Περσεφόνης, Πειραιώς, Ερμού κτλ. Η περιπορεία αυτή επιλέχτηκε, γιατί με την πεζοδρόμηση της Αποστ.Παύλου, το τμήμα της περιοχής του Θησείου (Η.Πουλοπούλου, Νηλέως, Ακταίου κτλ) δεν μπορούσε να προσεγγιστεί από την παραδοσιακή διαδρομή των Άνω Πετραλώνων (μέσω Πλατ.Θησείου δηλαδή) και αναγκαστικά έπρεπε να εξυπηρετηθεί μέσω Ηρακλειδών/Περσεφόνης/Πειραιώς. Άλλωστε την ίδια περιπορεία έκανε και το 731, (σημερινό 227) αλλά και στις δύο κατευθύνσεις, σε αντίθεση με το 035 που το έκανε μόνο στην άνοδο.

Λίγους μήνες μετά και συγκεκριμένα στις 6 Οκτωβρίου του 2001, ξεκινούν τα έργα για την ανακατασκευή της Ομόνοιας (ο λεγόμενος και «τετραγωνισμός του κύκλου» Big Grin ) και οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις γύρω από την πλατεία γίνονται όπως είναι και σήμερα. Έτσι το 035 παίρνει τη σημερινή του χάραξη στην περιοχή της Ομόνοιας, ενώ τρία χρόνια αργότερα μετονομάζεται σε 035: Άνω Κυψέλη-Πετράλωνα-Ταύρος, χωρίς αλλαγή διαδρομής. Το 2005 ξεκινούν επιτέλους οι εργασίες για την πεζοδρόμηση της Ερμού από την Πλ.Αγ.Ασωμάτων έως την Πειραιώς και τη γενικότερη αναμόρφωση του χώρου του Κεραμεικού και η χάραξη της γραμμής γίνεται όπως και σήμερα, μέσω Σαρρή, Κριεζή και Πειραιώς δηλαδή στην κάθοδο και μέσω Πειραιώς και Αγ.Ασωμάτων στην άνοδο. Πέντε χρόνια μετά και λόγω της ήδη επιβαρυμένης διαδρομής του 035, αποφασίζεται να περικοπεί το «Π» του Θησείου (Νήλεως, Ακταίου, Η.Πουλοπούλου κτλ) και η διαδρομή στην άνοδο παίρνει τη σημερινή της μορφή, ενώ το Θησείο να συνεχίσει να εξυπηρετείται από τη γραμμή Άνω Πετραλώνων (227 πια!)...
Απάντηση


Μηνύματα στο Θέμα
RE: Ιστορική Εξέλιξη Λεωφορειακών Γραμμών Αττικής - από pvuccino - 24-02-2015, 03:37 AM

Μετάβαση στη συζήτηση:


Χρήστης (ες) διαβάζουν αυτό το θέμα: 1 Επισκέπτης (ες)