![[Εικόνα: Image.ashx?c=16647288&r=0&p=0&t=0&q=100&...=232&h=250]](http://images.tanea.gr/assetservice/Image.ashx?c=16647288&r=0&p=0&t=0&q=100&v=1&s=1&w=232&h=250)
Πατάει συχνά στη διαχωριστική λωρίδα. Σε έναν δρόµο γεµάτο αυτοκίνητα. Του µένουν τρία µονοκόµµατα δροµολόγια πριν από το διάλειµµα, για να αφήσει το τιµόνι, να ανάψει τσιγάρο και να εκφράσει το παράπονο: «Δεν θέλω να µε βλέπουν σαν εξάρτηµα ενός αυτοκινήτου. Τα λεφτά µου τα ’χω δουλέψει». Εχουν µαζευτεί στο πρώτο δωµατιάκι µετά την πύλη στο αµαξοστάσιο της ΕΘΕΛ, στου Ρέντη. Ενας έχει µουντζουρώσει ταχέρια του στα γράσα. Αλλος τρώει το γεύµα του µέσααπό ένα πλαστικό τάπερ. Στο δωµατιάκι αναπνέεις καπνό. Και στο πάτωµα βλέπεις τις στάχτες. Η βάρδια τελείωσε. Η κουβέντα άναψε.
![[Εικόνα: Image.ashx?c=16647290&r=0&p=0&t=0&q=100&v=1&s=1&w=200]](http://images.tanea.gr/assetservice/Image.ashx?c=16647290&r=0&p=0&t=0&q=100&v=1&s=1&w=200)
Η οικονοµική κρίση έφερε το επάγγελµά τους στο προσκήνιο. Μιλούν για τα ωράριά τους. Γιατα δύσκολα δροµολόγια. Και για όσα έχουν ειπωθεί για τους «χρυσούς µισθούς» των ∆ΕΚΟ. Είναι οδηγοί λεωφορείων, η πιο πολυπληθής οµάδα εργαζοµένων στην ΕΘΕΛ. Το έλλειµµα της εταιρείας στην οποία εργάζονται φτάνει τα 304 εκατ. ευρώ για το 2009. Και η κυβέρνηση σχεδιάζει µείωση των πρόσθετων αµοιβών και των επιδοµάτων τους. Το υπό κατάρτιση νοµοσχέδιο για τις ∆ΕΚΟ προβλέπει περικοπές των δευτερευουσών απολαβών τους ώστε να µην ξεπερνούν το 8% των κύριων αποδοχών. Στο δωµατιάκι προσπαθούννα ακουστούν όλοι. Συχνά όµως οι λέξεις µπλέκουν. Καθένας θέλει να µοιραστεί την εµπειρία του. Κάποιος αφήνει το πηγαδάκι. Επιστρέφει µε το εκκαθαριστικό. Εχει 12 χρόνια υπηρεσίας. Για έναν µήνα ο βασικός µισθός του είναι 1.441 ευρώ µεικτά. Με τα επιδόµατα φτάνει τα 2.488 και µετά τις εισφορές και τις κρατήσεις µένουν καθαρά 1.773 ευρώ.
Μισθοί και επιδόµατα
Ενας νέος κύκλος κουβέντας ανοίγει στο αµαξοστάσιο γύρω από τα επιδόµατα. Οι οδηγοί µιλούν γι’ αυτά που σκοπεύει να κόψει το υπουργείο Μεταφορών. Οπως το επίδοµα παραλαβής - παράδοσης, το οποίο ανάλογα µε την παλαιότητα καιτις εργάσιµες µέρες κυµαίνεται από 40 έως 100 ευρώ τον µήνα. «Οι αλλαγές της βάρδιας γίνονται στον δρόµο, στις στάσεις. Πρέπει να περιµένω το λεωφορείο εκεί µισή ώρα νωρίτερα. Ενώ µπορεί να υπάρξει και καθυστέρηση. Εκεί αντιστοιχεί το επίδοµα» εξηγεί ο οδηγός Νικόλαος Σταυρινός. Το επίδοµα αυξηµένης ευθύνης (από τη µεταφορά επιβατών) που φτάνει τα 120 ευρώ τον µήνα, ενώ το επίδοµα κατάργησης εισπράκτορα (66 ευρώ τον µήνα). Καθιερώθηκε γιατί χωρίς εισπράκτορα οι οδηγοί καλούνται να δώσουν πληροφορίες στο επιβατικό κοινό.
Σύµφωνα µε στοιχεία του υπουργείου Οικονοµικών, οι µέσες ετήσιες απολαβές στην ΕΘΕΛ φτάνουν τα 37.021 ευρώ µεικτά. Οι οδηγοί είναι 5.500 σε σύνολο 7.000 εργαζοµένων στην εταιρεία. Ο αριθµόςτους έχει µειωθεί τα τελευταία χρόνια επειδή δεν καλύπτονται οι θέσεις που αδειάζουν λόγω συνταξιοδότησης.
Ενώ αναµένεται να προκύψουν νέες αλλαγές στο ανθρώπινο δυναµικό µέσω µετατάξεων και νέων συνταξιοδοτήσεων.
«Οι µισθοί που βλέπεις έχουν προκύψει µε 28 µέρες δουλειά τον µήνα. Οδηγάµε και στα ρεπό µας και σε αργίες και σε Κυριακές. Με το άγχος της κίνησης και της ευθύνης για τους επιβάτες» λέει ο κ. Σταυρινός. Ο Νίκος Κουλουµπαρίτσης, πρόεδρος του συνδικάτου εργαζοµένωνστον ΟΑΣΑ, υποστηρίζει ότι ο αριθµός των οδηγών δεν επαρκεί για τον στόλοτων 2.300 οχηµάτων. «Χρειάζονται άλλοι 1.300 για να βγει το πρόγραµµα χωρίς καθυστερήσεις, να δουλεύουµε λιγότερα ρεπό καινα µη φαινόµαστε υψηλόµισθοι», λέει.
Το έλλειµµα
Στο δωµατιάκι στο αµαξοστάσιο του Ρέντη το πηγαδάκι συµφωνεί µε τη φράση του Νικήτα Γαβαλλά, οδηγού εδώ και 16 χρόνια. «Το έλλειµµα δεν οφείλεται στη µισθοδοσία», λέει. Για κάθε εισιτήριο του ενός ευρώ το κόστος για τον ΟΑΣΑ φτάνει το 1,6 ευρώ. Το υπόλοιπο καλύπτεται µε κρατική επιδότηση. Τα δύο τελευταία χρόνια όµως η επιδότηση έχει µειωθεί κατά 18%.
Η δυσµενής οικονοµική κατάσταση οδηγεί σε καθυστερήσεις στην αγορά ανταλλακτικών. Υπάρχουν λεωφορεία, σύµφωνα µε εργαζοµένους, που περιµένουν τέσσερις µήνες στοαµαξοστάσιο για να τους αλλάξουν παρµπρίζ. Ο Απόστολος Ραυτόπουλος, πρόεδρος του Σωµατείου Μηχανικών - Τεχνιτών ΟΑΣΑ - ΕΘΕΛ, αποδίδειτο έλλειµµα σε κακοδιαχείρηση της εταιρείας και των κυβερνήσεων. Οπως αναφέρει, το 2008 παραγγέλθηκαν τέσσερα διώροφα λεωφορεία για τη γραµµή Αθήνα- Αξιοθέατα. Τα λεωφορεία παραδόθηκαν πριν από έναν µήνα. Κόστισαν περίπου 1,5 εκατ. ευρώ. Και έχουν σταθµεύσει µόνιµα στο αµαξοστάσιο του Ελληνικού, αφού στο µεταξύ η γραµµή είχε δοθεί σε ιδιώτη.
Χάραξη στο πόδι
Καθώς Κυλα η ώρα το πηγαδάκι στου Ρέντη διαλύεται. Με αφορµή τα σχέδια για περικοπές δροµολογίων κάποιοι θυµούνται τα ευτράπελα στη χάραξη διαδροµών από τον ΟΑΣΑ: πώς στον χάρτη όλα φαίνονταν τέλεια και στην πράξη ο οδηγός έπεφτε σε µονόδροµο.
Ο Ανδρέας Ψιλλιάς αφήνει την παρέα. Πρέπει να αναλάβει τη γραµµή 904. Πιάνει το τιµόνι την ώρα που υπαγορεύει ένα χάρτινο απόκοµµα. Επιβιβαζόµαστε µαζί του για µια πορεία σε ένα κορεσµένο οδόστρωµα µε αρκετά τυφλά σηµεία. Για τον ίδιο, δύσκολη διαδροµή είναι όποια έχει πολλά στενά ή κατηφόρες.
Αλλά αυτό το απόγευµα σε αποζηµιώνει η θέα – από τα παράθυρα αγναντεύεις το Πασαλιµάνι. Εδώ τα πράγµατα είναι ήρεµα, ξεκαθαρίζει ο οδηγός. Στο Ανω Πέραµα πριν από µία εβδοµάδα, επιβάτες ξυλοκόπησαν µία συνάδελφό του. Ενώ τον προηγούµενο µήνα στο Ζεφύρι ένα λεωφορείο γαζώθηκε από τις σφαίρες Καλάσνικοφ.
Σε κάποιες γειτονιές, η δυσκολία της διαδροµής µετριέται αλλιώς.
