[Konstantinos MercedesBenz]

Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Πριν από λίγο καιρό, η μαφία του χαλκού πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη κλοπή υλικού από τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος: έξι ντιζελάμαξες Mithubishi βάρους 60-70 τόνων η καθεμία, εξαφανίστηκαν σε μία νύχτα. Είχε προηγηθεί η κλοπή δέκα φορτάμαξων, πολυάριθμων βαγονιών αλλά και η κλοπή της σιδηροδρομικής γραμμής σε μήκος μεγαλύτερο του ενάμιση χιλιομέτρου στην Πελοπόννησο. «Περίπου 800 τόνοι μετάλλου που μεταφέρθηκαν με φορτηγά μεταπωλήθηκαν, προσφέροντας χρυσές υπεραξίες στους επιτήδειους» σημείωσε στο «Κ» του περασμένου Σαββάτου ο Ηλίας Νταίβις, αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου Φίλων του Σιδηροδρόμου Μεσσηνίας.

Έπειτα από τα συμβάντα αυτά, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρος Ρακιντζής έδωσε εντολή στο Σώμα Επιθεωρητών – Ελεγκτών του υπουργείου Υποδομών να ερευνήσει τις υπόγειες διαδρομές της μαφίας του χαλκού. Πρόκειται για ένα επαναλαμβανόμενο «κακούργημα» αναφέρουν χαρακτηριστικά στελέχη του ΟΣΕ που εάν είχε χτυπηθεί στη ρίζα του, το ευρύ πρόγραμμα μισθολογικών περικοπών και μετατάξεων στη ΔΕΚΟ θα είχε καταστεί εν μέρει περιττό.

Κόστος

Το κόστος από την αποψίλωση καλωδίων χαλκού και την κλοπή σκραπ (χρησιμοποιημένων μετάλλων) για τον ΟΣΕ είναι πολλαπλό. Προκαλείται ζημία λόγω των εργασιών αποκατάστασης των κλεμμένων καλωδίων, ενώ υπάρχουν διαφυγόντα κέρδη από την πιθανή μεταπώληση του παλιού τροχαίου υλικού. Κατά την τελευταία τριετία, η κλοπή 100 χιλιομέτρων καλωδίων χαλκού έχει κοστίσει στον οργανισμό 10 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Προσωπικού Έλξης, ενώ το σκάνδαλο του 2008 με τις πλαστές συμβάσεις πώλησης σκραπ από σιδηροδρομικούς ζημίωσε την ΔΕΚΟ κατά 1,3 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι ζημιές της ΔΕΚΟ από το κύκλωμα του χαλκού ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια, χωρίς να ληφθεί υπόψη ο σοβαρός κίνδυνος θανατηφόρου ατυχήματος, όπως και το «πλήγμα» που προκαλείται στην εικόνα των σιδηροδρόμων, αποτρέποντας την εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος. Και βέβαια ανυπολόγιστης αξίας είναι η ζημιά που συντελείται από την καταστροφή σιδηροδρομικών υποδομών για την αναβάθμιση των οποίων δαπανήθηκαν εκατομμύρια κατά την τελευταία πενταετία, αλλά δεν λειτούργησαν ποτέ επειδή τα δρομολόγια ανεστάλησαν στο πλαίσιο των πρόσφατων περικοπών.

Όπως αποκάλυψε το «Κ», το χρησιμοποιημένο σίδερο πωλείται σήμερα κατά μέσο όρο προς 0,5 ευρώ το κιλό, ενώ μεγάλο δέλεαρ για τους επιτηδείους είναι η μεγάλη προσφορά αφύλακτου τροχαίου υλικού, καθώς σήμερα σε όλη την Ελλάδα περισσότερα από χίλια χιλιόμετρα σιδηροδρομικής γραμμής δεν χρησιμοποιείται.

Ευθύνες

Τις πταίει για το πλιάτσικο της σιδηροδρομικής υποδομής που οφείλεται στην ανύπαρκτη φύλαξή της; «Στο σιδηροδρομικό δίκτυο όπου αναστέλλεται η διενέργεια σιδηροδρομικών μεταφορών για διάρκεια όχι μεγαλύτερη του ενός έτους λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα από το διαχειριστή υποδομής για τη φύλαξη των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού προκειμένου να διαφυλαχθεί η αρτιότητα του σιδηροδρομικού συστήματος και να αποφεύγονται τυχόν καταπατήσεις των ακινήτων» επισημαίνεται στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 9 του νομοσχεδίου για την αναδιάρθρωση του ΟΣΕ. Ωστόσο, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, τα παραπάνω αποτελούν κενό γράμμα, καθώς σε λίγες περιπτώσεις έχουν σήμερα εγκατασταθεί ιδιωτικές εταιρίες φύλαξης, σύμφωνα με όσα πληροφορείται το «Κ». Εξάλλου, οι επικεφαλής της Πανελλήνιας Ένωσης Προσωπικού Έλξης τον περασμένο Δεκέμβρη κατέθεσαν μήνυση κατά παντός υπευθύνου για την κοπή τμημάτων καλωδιώσεων στο τμήμα μεταξύ των σταθμών Αχαρνών – Τιθορέας, αναφέροντας (στο κείμενο της μήνυσης) ότι οι εμπλεκόμενες σιδηροδρομικές εταιρίες δεν έλαβαν τα απαραίτητα μέτρα «παρά τις συνεχείς οχλήσεις».

Την ίδια στιγμή, βασική αιτία για την οποία η δραστηριότητα της «μαφίας του μετάλλου» παραμένει ανεξέλεγκτη είναι η λειτουργία δεκάδων μη αδειοδοτημένων χυτηρίων στα οποία καταλήγει το κλεμμένο σκραπ.

Από την πλευρά του ο ΟΣΕ, έστω και καθυστερημένα ξεκινάει την απογραφή του σιδηροδρομικού υλικού ώστε μέρος αυτού, να εκποιηθεί. Ωστόσο το πρόβλημα φαίνεται δισεπίλυτο, καθώς, όπως ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παναγιώτης Θεοφανόπουλος αναφέρει σε έγγραφό του προς τη Βουλή, «το σιδηροδρομικό υλικό του ΟΣΕ το οποίο είναι διάσπαρτο κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής, είναι αδύνατον να φυλαχτεί, με ίδια μέσα ή με ανάθεση της φύλαξης σε ιδιωτική εταιρία που θα πρέπει να κατανείμει επί χιλιομέτρων απόστασης προσωπικό και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις σε έρημες περιοχές χωρίς φωτισμό».